10 αρχαιολογικά μουσεία σε νησιά που πρέπει να δείτε

Δέκα μουσεία σε νησιά μεγάλης σημασίας για την ιστορία και τη ζωή του τόπου. Μην παραλείψετε να τα επισκεφθείτε.

Αρχαιολογικό Μουσείο Πυθαγορείου Σάμου
Στο Μουσείο εκτίθενται περί τις 3000 ευρήματα από την αρχαία πόλη της Σάμου και την ύπαιθρο της (αγγεία, γλυπτά, νομίσματα, μικροαντικείμενα κ.ά.), που προέρχονται από τις σωστικές και συστηματικές ανασκαφές. Μέσα από τα αντικείμενα παρουσιάζεται η ιστορική πορεία της αρχαίας πόλης και της υπαίθρου από την 4η χιλιετία π.Χ. μέχρι τον 7ο αι. μ.Χ. και καταδεικνύεται η σπουδαία θέση που κατείχε το νησί στον ελλαδικό χώρο. Τα αντικείμενα, που εκτίθενται χρονολογικά και θεματικά, φωτίζουν όψεις της ιστορικής και πολιτισμικής εξέλιξης της αρχαίας Σάμου.
Στις συλλογές του μουσείου περιλαμβάνονται ευρήματα από το νεολιθικό οικισμό του Κάστρου και από τη γεωμετρική νεκρόπολη της αρχαίας Σάμου, κεραμική από τον 9ο έως τον 2ο προχριστιανικό αιώνα, καθώς και ένα σημαντικό σύνολο γλυπτών της αρχαϊκής και ρωμαϊκής περιόδου. Για την οργάνωση της έκθεσης, που δομείται θεματικά και χρονολογικά, δόθηκε βαρύτητα στην επιστημονικά τεκμηριωμένη παρουσίαση των εκθεμάτων, στην ανάδειξη του εκπαιδευτικού χαρακτήρα τους, αλλά, παράλληλα, και στην αισθητική τους προβολή, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια ευχάριστη, διδακτική και κατανοητή αφήγηση της ιστορίας του νησιού.
Σημαντικά εκθέματα του μουσείου είναι:
Θησαυρός 300 βυζαντινών νομισμάτων του 7ου αι. μ.Χ. Από τη Μεγάλη Λάκα (Βρέθηκε και παραδόθηκε από την Ολλανδή αρχαιολόγο Saskia de Melker το 1984)
Μαρμάρινο καθιστό άγαλμα του Αιάκη, πατέρα του τυράννου της Σάμου Πολυκράτη. Βρέθηκε στο Πυθαγόρειο και χρονολογείται περί το 540 π.Χ. Σύμφωνα με τη σωζόμενη επιγραφή, το άγαλμα ήταν αφιέρωμα του Αιάκη προς την Ήρα, από τη δεκάτη των κερδών που είχε αποκομίσει από την πειρατεία.
Μεγάλη μαρμάρινη σαρκοφάγος σε σχήμα ναόσχημου οικοδομήματος. Δεύτερο μισό 550-530 π.Χ.
Ανθεμωτές επιστέψεις επιτύμβιων στηλών. 560 – 490 π.Χ.
Μαρμάρινο άγαλμα του Ρωμαίου αυτοκράτορα Τραϊανού, υπερφυσικού μεγέθους (ύψος 2.71 μ.). Γύρω στο 114 μ.Χ.
Μαρμάρινες προτομές των Ρωμαίων αυτοκρατόρων Αυγούστου και Κλαυδίου. 1ος αι. π.Χ.
Πυξίδα (αγγείο για φύλαξη κοσμημάτων), 550-525 π.Χ., με παράσταση της υποδοχής του Ηρακλή στον Όλυμπο, όπου παντρεύεται την Ήβη. Στην υποδοχή και το γάμο παρευρίσκονται όλοι οι θεοί: Ειλείθυια, Ερμής, Αθηνά, Διόνυσος, Αφροδίτη, Άρης, Δήμητρα, Ποσειδώνας, Ήρα, Δίας, Εστία, Απόλλωνας, Άρτεμις

Μουσείο Ηρακλείου
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου είναι από τα πιο μεγάλα και αξιόλογα μουσεία στην Ελλάδα και ένα από τα σημαντικότερα στην Ευρώπη. Τα εκθέματά του περιλαμβάνουν αντιπροσωπευτικά δείγματα από όλες τις περιόδους της κρητικής προϊστορίας και ιστορίας, που καλύπτουν περίπου 5.500 χρόνια, από τη νεολιθική εποχή μέχρι τους ρωμαϊκούς χρόνους. Κυρίαρχη θέση, όμως, στις συλλογές του κατέχουν τα μοναδικά αριστουργήματα της μινωικής τέχνης, την οποία μπορεί κανείς να θαυμάσει σε όλη της την εξέλιξη. Η συλλογή με τις μινωικές αρχαιότητες είναι η σημαντικότερη στον κόσμο και το μουσείο δίκαια θεωρείται το κατ’ εξοχήν μουσείο του μινωικού πολιτισμού.
Το κτήριο, όπου στεγάζεται, βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και κατασκευάσθηκε μεταξύ των ετών 1937 και 1940, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Πάτροκλου Καραντινού. Στην ίδια θέση κατά τη διάρκεια της βενετοκρατίας βρισκόταν η καθολική μονή του Αγίου Φραγκίσκου, που καταστράφηκε από σεισμό το 1856 και τα ερείπιά της είναι ορατά σήμερα πίσω από τον κήπο του μουσείου.
Το κτήριο του μουσείου αποτελεί σημαντικό δείγμα του μοντέρνου αρχιτεκτονικού κινήματος στην Ελλάδα, βραβευμένο με έπαινο Bauhaus στο Μεσοπόλεμο. Οι χρωματισμοί και τα υλικά κατασκευής, όπως και τα πολύχρωμα φλεβωτά μάρμαρα, παραπέμπουν στις τοιχογραφικές μιμήσεις ορθομαρμαρώσεων των μινωικών κτηρίων.

 Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου
Το Μουσείο στεγάζεται σε κτήριο του 1934, το οποίο επεκτάθηκε πρόσφατα. Το 2004 ολοκληρώθηκε η επανέκθεση μέρους των κειμηλίων και το μουσείο άνοιξε και πάλι τις πόρτες του στο κοινό μετά από πολλά χρόνια απραξίας. Λειτουργεί κανονικά το τμήμα της έκθεσης που αφορά την περίοδο από την προιστορία μέχρι τα τέλη της εποχής του Σιδήρου. Η πρώτη αίθουσα είναι αφιερωμένη στη Μαρίνα Σγουρού. Στην αίθουσα αυτή παρουσιάζεται με φωτογραφίες το ανασκαφικό έργο στη Θάσο (1911-1981), όταν Γάλλοι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν την αρχαία πόλη και τις ανασκαφές διεξήγαγε η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή.
Στη συνέχεια γίνεται μια συνολική παρουσίαση της κατοίκησης της Θάσου από τα προιστορικά μέχρι τα πιο πρόσφατα χρόνια. Οι πρώτες εγκαταστάσεις χρονολογούνται στην εποχή του Χαλκού (3500-1500 π.Χ.) και συνεχίστηκαν χωρίς διακοπή και τα επόμενα χρόνια. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην παρουσίαση της κεραμεικής της εποχής του σιδήρου (χειροποίητα αγγεία, με αυλακωτή, εγχάρακτη ή εμπίεστη διακόσμηση), των βραχογραφιών (γραπτές, χαρακτές ή ανάγλυφες απεικονίσεις σε τοιχώματα σπηλαίων ή βράχων), των ανθρωπόμορφων στηλών που αποτελούν μερικά από τα αρχαιότερα μνημειακά γλυπτά της προιστορικής Ευρώπης. Οι περισσότερες βρέθηκαν στη Σκάλα Σωτήρος και ίσως συμβόλιζαν θεότητες ή ήρωες. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι παραγωγικές δραστηριότητες των ανθρώπων της Θάσου στην ίδια περίοδο (αλιεία, γεωργία, κτηνοτροφία).
Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην παρουσίαση των μεγάλων νεκροταφείων της ύστερης περιόδου του Χαλκού και της πρώιμης του Σιδήρου στην ευρύτερη περιοχή του Θεολόγου και στα ταφικά έθιμα.

Αρχαιολογικό Μουσείο Δήλου
Τo Mουσείο της Δήλου κτίσθηκε τo 1904 με δαπάνη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Το αρχικό κτήριο περιλάμβανε τις πέντε δυτικές αίθουσες, στις οποίες προστέθηκαν αρκετές ακόμη το 1931 και το 1972. Στην ίδια χρονική περίοδο έγιναν μεγάλες, αλλά ατυχείς, αλλαγές στην εξωτερική μορφή του κτηρίου.
Η σημερινή έκθεση περιλαμβάνει εννέα αίθουσες: στις έξι από αυτές εκτίθενται τα γλυπτά και τα ανάγλυφα που βρέθηκαν στην Δήλο, μία από τις καλύτερες συλλογές στον κόσμο. Δύο αίθουσες περιλαμβάνουν αγγεία προϊστορικών έως και υστεροελληνιστικών χρόνων και σε μία άλλη εκτίθενται διάφορα μικροαντικείμενα που βρέθηκαν στις ιδιωτικές κατοικίες της Δήλου. Η έκθεση δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.
Συλλογές που περιλαμβάνει :
Επιτύμβια αγάλματα καί στήλες του 7ου – 1ου αιώνα π.Χ.
Αγγεία των μέσων της 3ης χιλιετίας – 1ου αιώνα π.Χ.
Ειδώλια του 2ου – 1ου αιώνα π.Χ.
Κοσμήματα και μικροαντικείμενα του 2ου – 1ου αιώνα π.Χ.
Ψηφιδωτά του 2ου/1ου αιώνα π.Χ.

Μουσείο Προϊστορικής Θήρας
Το Μουσείο Προϊστορικής Θήρας είναι μοναδικό στο είδος του Περιφερειακό Μουσείο. Φιλοξενεί ευρήματα που προέρχονται από τις ανασκαφές της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας στο Ακρωτήρι, από τις παλαιές ανασκαφές του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στη θέση Ποταμός, από τις ανασκαφές της ΚΑ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων σε διάφορες θέσεις της Θήρας, από περισυλλογές και παραδόσεις. Με την έκθεση γίνεται μια προσπάθεια να σκιαγραφηθεί η πορεία της Θήρας στους Προϊστορικούς χρόνους μέσω επιλεγμένων ευρημάτων από τις χιλιάδες που υπάρχουν στις αποθήκες, μια πορεία δυναμική και δημιουργική που κατέστησε το νοτιότερο νησί των Κυκλάδων ένα από τα σπουδαιότερα αιγαιακά κέντρα κατά τον 18ο και 17ο αιώνα π.Χ.
Το Μουσείο μπορεί να θεωρηθεί ως προέκταση του αρχαιολογικού χώρου του Ακρωτηρίου, αφού στεγάζει τις τοιχογραφίες αλλά και τα κινητά ευρήματα του αστικού αυτού κέντρου στην περίοδο της μεγάλης ακμής του (17ος αι. π.Χ.). Παράλληλα φιλοξενεί ευρήματα από πολλές άλλες θέσεις της Θήρας που χρονολογούνται από την 5η χιλιετία π.Χ. (Νεώτερη Νεολιθική περίοδος) ως τον 17ο αι. π.Χ. και δείχνουν το πέρασμα των ποικίλων πολιτισμών από το Αιγαίο σε μια μακρά περίοδο της προϊστορίας. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι όλα τα εκθέματα είναι σε εξαιρετική κατάσταση διατήρησης.
Η μόνιμη έκθεση του μουσείου στεγάζεται στο δεύτερο όροφο του κτηρίου (τρίτη στάθμη), εμβαδού 600 τ.μ., ενώ ο πρώτος όροφος (δεύτερη στάθμη) στεγάζει περιοδικές εκθέσεις, που παρέχουν τη δυνατότητα να ανακυκλώνεται το πολυπληθές υλικό των αποθηκών που καταλαμβάνουν το ισόγειο του κτηρίου (πρώτη στάθμη).

Αρχαιολογικό Μουσείο Λήμνου
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Λήμνου παρουσιάζεται η ιστορική διαδρομή και η εξέλιξη του νησιού χρονολογικά, από τη χαλκολιθική περίοδο ως τη ρωμαιοκρατία. Η έκθεση καταλαμβάνει και τους δύο ορόφους του κεντρικού κτιρίου. Στον πρώτο όροφο φιλοξενούνται εκθέματα της προϊστορικής Λήμνου. Στις δύο αίθουσες του ίδιου ορόφου για στατικούς λόγους τοποθετήθηκαν επίσης τα λίθινα του Μουσείου: γλυπτά, επιγραφές και επιτύμβιες στήλες από τους κλασικούς χρόνους ως τη ρωμαϊκή περίοδο. Στον δεύτερο όροφο παρουσιάζεται η Λήμνος των ιστορικών χρόνων από τον 8ο π.Χ. αι. ως τους ρωμαϊκούς χρόνους. Τα εκθέματα προέρχονται από ανασκαφές της Κ’ ΕΠΚΑ και της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής. Πρόκειται για αγγεία, σκεύη καθημερινής χρήσης, κτερίσματα τάφων, αφιερώματα, ειδώλια, μήτρες, σφραγίδες, επιγραφικές μαρτυρίες, οστέϊνα και μετάλλινα αντικείμενα, κοσμήματα, εργαλεία και νομίσματα. Το κτίριο κατασκευάστηκε τον 19ο αι. και περιλαμβάνει το κεντρικό διώροφο, εμβαδού 605 τ.μ περίπου, τους εξωτερικούς αποθηκευτικούς χώρους και την αυλή. Το κτίριο του Μουσείου Λήμνου αποτελεί τυπικό διώροφο δείγμα της εποχής.

Αρχαιολογικό Μουσείο Μήλου
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Μήλου βρίσκεται στην Πλάκα και στεγάζεται σ’ ένα όμορφο νεοκλασικό κτίσμα του Ernst Ziller.
Στο μουσείο μπορείτε να θαυμάσετε τις εξής συλλογές:
• Προϊστορική συλλογή από τη Φυλακωπή
• Συλλογή γλυπτών και ανάγλυφων
• Συλλογή οψιδιανού
• Συλλογή επιγραφών
Στην είσοδο του Μουσείου (Αίθουσα Α) , δεσπόζει το πιστό αντίγραφο της Αφροδίτης της Μήλου, το οποίο κατασκευάστηκε από το εργαστήριο του μουσείου του Λούβρου. Στο αριστερό τμήμα της αίθουσας μπορείτε να δείτε προθήκες με λεπίδες, φολίδες και απολεπίσματα οψιδιανού από τη Φυλακωπή, τα Νύχια και το Δεμεναγάκι. Επίσης, στη ίδια αίθουσα έχετε την ευκαιρία να δείτε έναν ταφικό πίθο του 6ου αιώνα π.χ.

Αρχαιολογικό Μουσείο Ρόδου
Η μόνιμη συλλογή του Αρχαιολογικού Μουσείου της Ρόδου αποτελείται από ευρήματα ανασκαφών της ιταλοκρατίας κυρίως, στη Ρόδο και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα. Μυκηναϊκά κοσμήματα, αγγεία και μικροαντικείμενα από ταφικά σύνολα της Ιαλυσίας και της Καμίρου από τη Γεωμετρική ως την Κλασική περίοδο (9ος-4ος αιώνας π.Χ.), γλυπτά Κλασικής και Ελληνιστικής περιόδου και ροδιακά νομίσματα Ελληνιστικών χρόνων αποτελούν τα κύρια εκθέματα του Μουσείου. Στόχος της έκθεσης είναι η ανάδειξη των σημαντικότερων ευρημάτων από τη Ρόδο που βοηθούν στην πληρέστερη κατανόηση της αρχαίας ιστορίας του τόπου.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο στεγάζεται στο μεσαιωνικό κτίριο του μεγάλου νοσοκομείου των Ιπποτών. Η οικοδόμησή του άρχισε το 1440 από τον Μεγάλο Μάγιστρο de Lastic (ντε Λαστίκ), με χρήματα που άφησε με το θάνατό του ο προκάτοχός του Fluvian (Φλουβιανός), αλλά ολοκληρώθηκε 49 χρόνια αργότερα από τον Μάγιστρο D’ Aubusson. Πρόκειται για κτίσμα γοτθικού ρυθμού με αναγεννησιακά στοιχεία. Οξυκόρυφη πόρτα αποτελεί την είσοδο του Μουσείου η οποία καλύπτεται με υστερογοτθικά σταυροθόλια. Το κτίριο περιλαμβάνει εσωτερική αυλή που πλαισιώνεται από διώροφη στοά, στην οποία ανοίγουν οι αίθουσες και οι αποθήκες του Μουσείου.

    Αρχαιολογικό Μουσείο Νισύρου
Πρόκειται για νέο κτήριο, το οποίο κτίστηκε με δαπάνες των Αφών Γιαννίδη και παραχωρήθηκε το 2001 στο Υπουργείο Πολιτισμού για τη δημιουργία Αρχαιολογικού Μουσείου.
Στο ισόγειο του Μουσείου θα εκτεθούν: στην πρώτη αίθουσα τα ευρήματα από την προϊστορική εγκατάσταση στην ηφαιστειογενή νησίδα Γυαλί, απέναντι από τη Nίσυρο, τα οποία χρονολογούνται στην Tελική Nεολιθική περίοδο (4η χιλιετία π.X.) Oι ανασκαφικές έρευνες στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού αποκάλυψαν ένα ακέραιο νεολιθικό κτίριο ελλειψοειδούς σχήματος, λείψανα άλλων, καθώς και εκτεταμένο νεκροταφείο. ?
Στη συνέχεια, σε μεγάλο ενιαίο χώρο θα εκτεθούν τα πλούσια ευρήματα από τη νεκρόπολη της αρχαίας πόλης, τα οποία χρονολογούνται στην αρχαϊκή, κλασική και ελληνιστική περίοδο. Oι παλαιότερες ταφές, που χρονολογούνται στον 7ο και 6ο αι. π.X., είναι καύσεις ενηλίκων. Oι λίγες ταφές σε πήλινους πίθους ανήκουν σε παιδιά. Tα πλούσια κεραμεικά ευρήματα, κυρίως επίπεδα πινάκια διακοσμημένα με ζωντανές γραπτές παραστάσεις, ανήκουν σε χαρακτηριστικό ρυθμό της ανατολικής Δωρίδας και αποδίδονται στο ?εργαστήριο της Nισύρου?, αν και δεν φαίνεται πιθανό να παράγονταν στο νησί.
O 4ος αι. π.X. είναι ο αιώνας της μεγάλης ακμής για τη Nίσυρο. Τότε χρονολογείται και η οχύρωση της πόλης, η οποία βρίσκεται στο χαμηλό λόφο νοτιοδυτικά του Mανδρακιού (θα εκτεθούν χαρακτηριστικές φωτογραφίες). Eκτεταμένο νεκροταφείο των κλασικών χρόνων (4ος π.X.) έχει ανασκαφεί στην περιοχή του Άη-Γιάννη, ενώ σύγχρονοι τάφοι έχουν βρεθεί και στη νότια πλευρά του λόφου του Παλιόκαστρου. Πρόκειται για ενταφιασμούς σε μεγάλους πήλινους πίθους (εγχυτρισμοί) και σε πήλινες σαρκοφάγους. Άφθονα κτερίσματα συνόδευαν τους νεκρούς στο μεταθανάτιο ταξίδι τους, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν τα ερυθρόμορφα ή μελαμβαφή αγγεία, τα περισσότερα εισηγμένα από την Aττική, πολλά πήλινα ειδώλια και λιγοστά κοσμήματα. Στην μικρή προσθήκη που προβλέπεται στο κτίριο θα γίνει αναπαράσταση τμήματος του κλασικού νεκροταφείου με την τοποθέτηση επάνω σε στρώμα χώματος τριών ταφικών πίθων και μιας σαρκοφάγου με τα ευρήματα κατά χώραν.

  Αρχαιολογικό Μουσείο Νάξου
Στο αρχαιολογικό Μουσείο της Νάξου εκτίθενται έργα τέχνης και αντικείμενα καθημερινής χρήσης που ήρθαν στο φώς από τις ανασκαφές που διεξάγονται στο νησί συνεχώς μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και χρονολογούνται από τα νεότερα νεολιθικά έως τα παλαιοχριστιανικά χρόνια (5300 π.Χ. – 5ος αι. μ.Χ.).
H Nάξος είναι το μεγαλύτερο και σημαντικότερο νησί των Κυκλάδων, τόπος πλούσιος με κατάληλους περιβαλλοντικούς παράγοντες για την ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Είναι εξάλλου ένα “ευλίμενο” νησί, γεγονός που βοήθησε ιδιαίτερα στην έντονη και συνεχή πολιτιστική παρουσία του στον ελληνικό χώρο από το τέλος της 4ης χιλιετίας π.Χ. έως σήμερα.
Η πρώτη μεγάλη ακμή της Νάξου σημειώνεται κατά την πρωτοκυκλαδική εποχή (περ. 2700 – 2300 π.Χ.) κατά την οποία η Νάξος με τα γύρω μικρά νησιά εξελίσσεται σε ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά και πολιτισμικά κέντρα της εποχής. Κατά τις επόμενες περιόδους της Χαλκοκρατίας συμβαίνουν διάφορες μεταβολές και αναστατώσεις στον αιγαιακό χώρο που έχουν αποτέλεσμα να αναδειχθούν νέα κέντρα σε άλλα νησιά (Θήρα, Μήλος, Πάρος) και η Νάξος να χάσει την κυριαρχική της θέση στο Αιγαίο.
Oι ανασκαφές στα τελευταία 40 χρόνια έχουν φέρει στο φώς πλήθος αρχαιολογικών χώρων (Γρόττα, Απλώματα, Πλίθος στη Χώρα, Μέλανες, Σαγκρί, Ύρια, Τσικαλαριό στην κεντρική Νάξο, Πάνορμος, Κορφή τ’ Αρωνιού στην ανατολική Νάξο) αλλά και πολυάριθμων ευρημάτων που στεγάζονται στο Μουσείο της Νάξου. Στις αρχαιολογικές συλλογές του Μουσείου Νάξου περιλαμβάνονται σημαντικότατα ευρήματα, ιδιαίτερα της πρωτοκυκλαδικής περιόδου (3200 – 2300 π.Χ.) αλλά και από τις παλαιότερες φάσεις των ιστορικών χρόνων, πολλά από τα οποία είναι μοναδικά.
Μοναδική είναι, μετά από την αντίστοιχη του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, η συλλογή των πρωτοκυκλαδικών μαρμάρινων ειδωλίων, χωρίς να υστερούν και οι πλουσιότατες σε αγγεία συλλογές της μυκηναϊκής (τέλος 2ης χιλιετίας π.Χ.) και της γεωμετρικής περιόδου (9ος – 8ος αι. π.Χ.).
http://www.thetoc.gr/politismos/article/10-arxaiologika-mouseia-se-nisia-pou-prepei-na-deite